Công ty TNHH (Trách nhiệm hữu hạn) và công ty cổ phần đều là hai loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam. Nên Thành Lập Công Ty TNHH hay Công Ty Cổ Phần? Đây là câu hỏi của rất nhiều người khi chuẩn bị thành lập công ty. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về hai loại công ty này và có thể dễ dàng đưa ra quyết định thành lập một trong hai loại hình này cho doanh nghiệp của mình.
Vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu định nghĩa và giới thiệu về công ty TNHH và công ty cổ phần để có cái nhìn tổng quan về hai loại hình công ty này.
I. Định Nghĩa Và Giới Thiệu Về Công Ty TNHH và Công Ty Cổ Phần
1. Công ty TNHH (Trách nhiệm hữu hạn)
Định nghĩa: Công ty TNHH là một loại hình doanh nghiệp mà các cổ đông chỉ chịu trách nhiệm bằng số vốn góp của mình vào công ty. Điều này có nghĩa là nếu công ty gặp khó khăn về tài chính, các cổ đông sẽ không phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ vượt quá số vốn góp của họ.
Đặc điểm:
- Được thành lập khi có ít nhất 1 người sáng lập. Người sáng lập có thể là cá nhân hoặc pháp nhân, có tài sản và năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Công ty TNHH có thể chuyển nhượng vốn góp mà không cần sự chấp thuận của các cổ đông khác.
- Công ty TNHH có thể hợp đồng hoặc liên kết với các tổ chức, cá nhân khác để mở rộng kinh doanh.
- Công ty TNHH có quyền kinh doanh trong các lĩnh vực mà pháp luật không cấm.
Ưu điểm:
- Dễ dàng thành lập và quản lý: Chỉ cần từ 2 thành viên góp vốn là có thể thành lập công ty TNHH. Quy trình đăng ký thành lập công ty cũng tương đối đơn giản và nhanh chóng.
- Trách nhiệm hữu hạn: Các thành viên chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi giá trị phần vốn đã góp.
- Quyền quyết định tập trung: Quyền quyết định các vấn đề quan trọng của công ty thường tập trung vào một hoặc một số thành viên. Do đó, việc ra quyết định thường nhanh chóng và hiệu quả hơn so với công ty cổ phần.
Nhược điểm:
- Nguồn vốn hạn chế: Vì vốn điều lệ của công ty TNHH thường không lớn nên khả năng huy động vốn từ bên ngoài cũng hạn chế hơn.
- Khó tiếp cận thị trường vốn: Do không niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán nên công ty TNHH khó tiếp cận thị trường vốn để huy động vốn.
- Khó chuyển nhượng vốn: Cổ phần của công ty TNHH thường không dễ chuyển nhượng như cổ phiếu của công ty cổ phần.
2. Công ty cổ phần (CP)
Định nghĩa: Công ty cổ phần là một loại hình doanh nghiệp mà các cổ đông chịu trách nhiệm về các hoạt động của công ty bằng số lượng cổ phần mà họ sở hữu. Điều này có nghĩa là nếu công ty gặp khó khăn về tài chính, các cổ đông có thể bị mất toàn bộ số tiền mà họ đã đầu tư vào công ty.
Đặc điểm:
- Được thành lập khi có ít nhất 3 người sáng lập. Người sáng lập có thể là cá nhân hoặc pháp nhân, có tài sản và năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Công ty cổ phần có thể phát hành cổ phiếu để huy động vốn từ các nhà đầu tư.
- Công ty cổ phần có thể niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán.
- Công ty cổ phần có quyền kinh doanh trong các lĩnh vực mà pháp luật không cấm.
Ưu điểm:
- Dễ huy động vốn: Công ty cổ phần có thể huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm vốn cổ phần, vốn vay và vốn từ thị trường vốn.
- Khả năng chuyển nhượng vốn dễ dàng: Cổ phiếu của công ty cổ phần có thể dễ dàng chuyển nhượng trên sàn giao dịch chứng khoán.
- Quyền lợi cho người lao động: Người lao động của công ty cổ phần thường có nhiều quyền lợi hơn so với người lao động của công ty TNHH, chẳng hạn như được chia thưởng cổ phiếu, được tham gia họp đại hội cổ đông, được bầu cử ban lãnh đạo công ty, v.v.
Nhược điểm:
- Quản lý phức tạp hơn: Việc quản lý công ty cổ phần cũng phức tạp hơn do có nhiều cổ đông tham gia.
- Chi phí duy trì cao hơn: Chi phí duy trì công ty cổ phần thường cao hơn so với công ty TNHH, chẳng hạn như chi phí niêm yết cổ phiếu, chi phí họp đại hội cổ đông, chi phí quản trị công ty, v.v.
- Dễ bị thao túng giá cổ phiếu: Giá cổ phiếu của công ty cổ phần có thể dễ bị thao túng bởi các nhà đầu cơ, ảnh hưởng đến lợi ích của các cổ đông.
Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa công ty cổ phần và công ty TNHH:
| Đặc điểm | Công ty cổ phần | Công ty TNHH |
|---|---|---|
| Số lượng thành viên góp vốn | Từ 03 đến không giới hạn | Từ 02 đến 50 |
| Cơ cấu vốn | Vốn điều lệ được chia thành cổ phần | Vốn điều lệ không được chia thành cổ phần |
| Khả năng huy động vốn | Có thể phát hành cổ phiếu ra công chúng | Không thể phát hành cổ phiếu ra công chúng |
| Mức độ chịu trách nhiệm của thành viên góp vốn | Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số cổ phần sở hữu | Thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn góp |
| Cơ cấu tổ chức | Phức tạp, gồm Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc | Đơn giản, gồm Đại hội đồng thành viên, Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc |
| Quyền lợi và nghĩa vụ của thành viên | Được chia cổ tức, biểu quyết các vấn đề của công ty, chuyển nhượng cổ phần cho người khác theo quy định của pháp luật | Được chia lợi nhuận, biểu quyết các vấn đề của công ty, chuyển nhượng phần vốn góp cho thành viên khác hoặc người không phải là thành viên với sự đồng ý của các thành viên còn lại |
| Trách nhiệm của thành viên | Chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số cổ phần đã mua | Chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn góp của mình |
Với những phân tích trên, có thể thấy công ty cổ phần và công ty TNHH đều có những ưu và nhược điểm riêng. Doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố liên quan trước khi đưa ra quyết định lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp.
II. Các Yếu Tố Cần Cân Nhắc Trước Khi Quyết Định Thành Lập Công Ty TNHH hay Công Ty Cổ Phần
Khi quyết định thành lập một công ty, các nhà đầu tư cần cân nhắc và xem xét kỹ lưỡng để lựa chọn loại hình công ty phù hợp với điều kiện và mục tiêu kinh doanh của mình. Sau đây là các yếu tố cần được cân nhắc khi quyết định thành lập công ty TNHH hay công ty cổ phần:
- Mục đích kinh doanh: Đầu tiên, các nhà đầu tư cần xem xét kỹ lưỡng mục đích kinh doanh của công ty. Nếu mục tiêu là mở rộng sản xuất kinh doanh và thu hút nhiều đầu tư hơn, thì công ty cổ phần có thể là lựa chọn tốt hơn. Trong khi đó, nếu mục tiêu là hoạt động kinh doanh với quy mô nhỏ và không cần thu hút nhiều vốn đầu tư, thì công ty TNHH có thể phù hợp hơn.
- Vốn điều lệ: Các nhà đầu tư cần xem xét khả năng tài chính của mình để quyết định loại hình công ty phù hợp. Nếu sở hữu một số lượng vốn lớn, thì công ty cổ phần có thể là lựa chọn tốt hơn. Ngược lại, nếu vốn điều lệ ban đầu thấp, thì công ty TNHH có thể là sự lựa chọn hợp lý hơn.
- Quản lý và kiểm soát: Nếu các nhà đầu tư muốn giữ quyền quản lý và kiểm soát công ty trong tay mình, thì công ty TNHH có thể là lựa chọn tốt hơn. Tuy nhiên, nếu muốn chia sẻ quyền lực và trách nhiệm với nhiều người khác, thì công ty cổ phần có thể là lựa chọn phù hợp hơn.
- Chi phí thành lập: Các nhà đầu tư cần xem xét mức chi phí để thành lập công ty của mình. Nếu không có nhiều vốn ban đầu, thì công ty TNHH có thể là lựa chọn tốt hơn vì chi phí thành lập thấp hơn so với công ty cổ phần.
- Bảo mật thông tin doanh nghiệp: Nếu các nhà đầu tư quan tâm đến việc bảo mật thông tin doanh nghiệp và không muốn công ty được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, thì công ty TNHH có thể là sự lựa chọn hợp lý hơn.
III. Tiêu chí lựa chọn loại hình công ty phù hợp
Dựa trên các yếu tố đã được đề cập ở trên, các tiêu chí sau đây có thể giúp cho các nhà đầu tư lựa chọn loại hình công ty phù hợp với mục tiêu kinh doanh của mình:
- Mục tiêu kinh doanh: Xem xét mục tiêu và kế hoạch kinh doanh của công ty để quyết định loại hình công ty phù hợp.
- Khả năng tài chính: Xem xét khả năng tài chính của công ty và các nhà đầu tư để quyết định loại hình công ty phù hợp với nguồn vốn hiện có.
- Quản lý và kiểm soát: Xem xét mong muốn sở hữu và chia sẻ quyền lực trong công ty để quyết định loại hình công ty phù hợp.
- Chi phí thành lập: Xem xét khả năng tài chính của công ty để chi trả các khoản chi phí liên quan đến việc thành lập công ty.
- Bảo mật thông tin doanh nghiệp: Xem xét mức độ quan tâm đến bảo mật thông tin doanh nghiệp để quyết định loại hình công ty phù hợp.
IV. Những điều cần lưu ý khi quyết định thành lập Công Ty TNHH hay Cổ Phần
- Xem xét kỹ lưỡng mục tiêu kinh doanh của công ty để lựa chọn loại hình công ty phù hợp.
- Nếu có nhiều nhà đầu tư, cân nhắc lựa chọn công ty cổ phần để chia sẻ quyền lực và trách nhiệm.
- Điều lệ công ty: Việc lập điều lệ công ty rất quan trọng vì nó sẽ quy định các quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong công ty. Bạn nên thuê luật sư để lập điều lệ công ty chính xác và đầy đủ theo quy định của pháp luật.
- Thành viên sáng lập: Trong quá trình thành lập công ty, bạn cần chọn những người có kinh nghiệm và đủ tài chính để hỗ trợ cho việc phát triển công ty.
- Quyền và nghĩa vụ của các thành viên: Trước khi thành lập công ty, các thành viên cần thống nhất về quyền và nghĩa vụ của mỗi người trong công ty để tránh xung đột sau này.
- Thủ tục và giấy tờ: Bạn cần chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và tuân thủ các quy định về thủ tục thành lập công ty của pháp luật để không gặp rắc rối sau này.
- Xem xét khả năng tài chính của công ty để quyết định loại hình công ty có phù hợp với nguồn vốn hiện có hay không.
- Tham khảo ý kiến từ các chuyên gia và người có kinh nghiệm trong lĩnh vực thành lập công ty.
- Xem xét tất cả các yếu tố và tiêu chí để đưa ra quyết định cuối cùng.
Công ty TNHH và công ty cổ phần là hai loại hình công ty phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong hoạt động kinh doanh. Mỗi loại hình có những đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm riêng, và có thể phù hợp với mục tiêu và điều kiện của từng công ty. Việc lựa chọn loại hình công ty phù hợp sẽ giúp cho công ty có thể phát triển và hoạt động hiệu quả trên thị trường.
Tuy nhiên, việc quyết định thành lập công ty cần được thực hiện cẩn thận và xem xét kỹ lưỡng các yếu tố để không gặp khó khăn trong quá trình hoạt động sau này. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hai loại hình công ty này và có thể đưa ra quyết định phù hợp cho doanh nghiệp của mình.
