Kể từ ngày 01/07/2025, hệ thống pháp luật thuế của Việt Nam chính thức bước vào một giai đoạn cải cách sâu rộng với hàng loạt quy định mới có hiệu lực, tác động trực tiếp đến mọi doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh.
Những thay đổi này không chỉ định hình lại chiến lược tài chính, vận hành mà còn ảnh hưởng đến nghĩa vụ kê khai thuế của doanh nghiệp. Để giúp bạn nắm bắt kịp thời và tuân thủ đúng pháp luật, trong bài viết này, Thuận Thiên sẽ tổng hợp và phân tích chi tiết những thay đổi quan trọng nhất về thuế từ 1/7/2025 mà bạn cần lưu ý.
Cơ sở pháp lý:
I. Giảm thuế GTGT xuống 8% được kéo dài đến hết năm 2026
Theo Nghị quyết số 204/2025/QH15, chính sách kích cầu tiêu dùng thông qua việc giảm thuế suất GTGT tiếp tục được áp dụng, mang lại lợi ích thiết thực cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
1. Thời gian và phạm vi áp dụng
- Thời gian áp dụng: Chính sách giảm 2% thuế suất GTGT, từ 10% xuống còn 8%, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 đến hết ngày 31/12/2026.
- Đối tượng áp dụng: Chính sách áp dụng cho hầu hết các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang chịu thuế suất 10%, được áp dụng thống nhất ở mọi khâu từ nhập khẩu, sản xuất đến phân phối.
2. Các nhóm hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế
Tuy nhiên, chính sách này không áp dụng cho một số lĩnh vực đặc thù sau:
- Viễn thông.
- Hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm.
- Kinh doanh bất động sản.
- Sản phẩm kim loại và sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (trừ than).
- Hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. (trừ xăng)
II. Luật thuế giá trị gia tăng 2024 và những điểm mới cốt lõi
Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 (số 48/2024/QH15) chính thức có hiệu lực từ 01/07/2025 mang đến nhiều thay đổi nền tảng, đòi hỏi doanh nghiệp phải cập nhật quy trình kế toán và tuân thủ chặt chẽ hơn.
1. Siết chặt điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào
Đây là một trong những thay đổi quan trọng nhất. Theo khoản 2 Điều 14 Luật thuế GTGT 2024, tất cả hàng hóa, dịch vụ mua vào, không phân biệt giá trị, đều phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới đủ điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Quy định hiện hành cho phép thanh toán bằng tiền mặt với giao dịch dưới 20 triệu đồng đã chính thức được bãi bỏ, trừ một số trường hợp đặc thù do Chính phủ quy định.
2. Điều chỉnh danh mục đối tượng và thuế suất GTGT
Luật mới đã điều chỉnh đáng kể danh mục hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng không chịu thuế và các mức thuế suất, cụ thể:
- Từ không chịu thuế chuyển sang chịu thuế 5%: Phân bón các loại; máy móc, thiết bị chuyên dùng cho sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ.
- Từ thuế suất 5% chuyển sang 10%: Lâm sản chưa qua chế biến; đường và phụ phẩm sản xuất đường (gỉ đường, bã mía, bã bùn); thiết bị, dụng cụ chuyên dùng cho giảng dạy, nghiên cứu khoa học; hoạt động văn hóa, triển lãm, thể thao, biểu diễn nghệ thuật; sản xuất, phát hành và chiếu phim.
- Bổ sung đối tượng áp dụng thuế suất 0%: Vận tải quốc tế; công trình xây dựng, lắp đặt ở nước ngoài và trong khu phi thuế quan; hàng hóa bán tại khu vực cách ly cho người đã xuất cảnh, tại cửa hàng miễn thuế; dịch vụ cho thuê phương tiện vận tải sử dụng ngoài lãnh thổ Việt Nam; dịch vụ hàng không, hàng hải phục vụ vận tải quốc tế.
3. Thay đổi về giá tính thuế GTGT
- Đối với hàng hóa nhập khẩu: Giá tính thuế được xác định lại rõ ràng hơn, bao gồm: giá tính thuế nhập khẩu + thuế nhập khẩu (kể cả bổ sung nếu có) + thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) + thuế bảo vệ môi trường (nếu có).
- Đối với hàng hóa khuyến mại: Giá tính thuế đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại theo quy định của pháp luật thương mại được xác định bằng 0.
4. Quy định mới về hoàn thuế GTGT
Luật mới bổ sung trường hợp hoàn thuế: doanh nghiệp chỉ sản xuất, cung ứng hàng hóa dịch vụ chịu thuế 5%, nếu sau 12 tháng (hoặc 4 quý) có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết từ 300 triệu đồng trở lên thì sẽ được hoàn thuế.
III. Chuyển đổi mã số thuế sang số định danh cá nhân
Từ ngày 01/07/2025, việc sử dụng mã số thuế cá nhân sẽ chính thức kết thúc, thay thế bằng mã số định danh cá nhân (số CCCD) theo quy định tại Thông tư 86/2024/TT-BTC.
1. Đối tượng áp dụng
- Cá nhân có thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.
- Cá nhân là người phụ thuộc theo quy định của pháp luật.
- Người đại diện của hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
- Các tổ chức và cá nhân khác có nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
2. Quy trình chuyển đổi
- Chuyển đổi tự động: Đối với cá nhân đã có mã số thuế và thông tin khớp đúng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ quan thuế sẽ tự động chuyển đổi mà người nộp thuế không cần thực hiện thêm thủ tục.
- Cập nhật thông tin: Nếu thông tin sai lệch, mã số thuế cũ sẽ ở trạng thái “chờ cập nhật”. Cá nhân cần chủ động điều chỉnh thông tin để đảm bảo giao dịch thuế không bị gián đoạn.
IV. Quy định mới về quản lý thuế đối với thương mại điện tử
Theo Nghị định 117/2025/NĐ-CP, quy định quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) được siết chặt nhằm chống thất thu thuế và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng.
1. Sàn TMĐT phải khấu trừ và nộp thuế thay người bán
Các chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT có chức năng đặt hàng và thanh toán trực tuyến phải thực hiện khấu trừ và nộp thuế thay cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh ngay khi giao dịch thành công. Việc này giúp giảm gánh nặng kê khai cho người bán và tăng hiệu quả quản lý của cơ quan thuế.
2. Tỷ lệ khấu trừ thuế
Tỷ lệ khấu trừ được áp dụng dựa trên loại hàng hóa, dịch vụ:
- Phân phối, cung cấp hàng hóa: 1% trên doanh thu.
- Dịch vụ (trừ một số trường hợp đặc biệt): 5% trên doanh thu.
- Hoạt động vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa: 3% trên doanh thu.
V. Cập nhật về hóa đơn và các quy định liên quan
1. Giới hạn mức khuyến mại tối đa 50%
Từ ngày 01/07/2025, doanh nghiệp không được thực hiện các chương trình giảm giá, khuyến mại vượt quá 50% so với giá bán gốc của hàng hóa, dịch vụ. Quy định này không áp dụng cho các chương trình kích cầu do cơ quan nhà nước trung ương tổ chức hoặc các hoạt động nằm trong chính sách bình ổn giá của Nhà nước.
2. Nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế GTGT cho hộ, cá nhân kinh doanh
Ngưỡng doanh thu hàng năm từ sản xuất, kinh doanh của hộ, cá nhân kinh doanh để không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT sẽ được nâng từ 100 triệu đồng/năm lên 200 triệu đồng/năm. Lưu ý rằng quy định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2026.
VI. Phân cấp mới trong quản lý và xóa nợ thuế
1. Tăng thẩm quyền cưỡng chế thuế cho Chủ tịch UBND cấp xã
Một trong những điểm đáng chú ý là việc Chủ tịch UBND cấp xã được trao quyền ban hành quyết định cưỡng chế thi hành nghĩa vụ thuế đối với cá nhân. Các biện pháp cưỡng chế bao gồm: trích tiền từ tài khoản, khấu trừ lương, ngừng sử dụng hóa đơn, kê biên tài sản,…
2. Tăng thẩm quyền xóa nợ thuế cho Bộ trưởng Bộ Tài chính
Từ ngày 01/07/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính được trao quyền xóa các khoản nợ thuế, tiền phạt, tiền chậm nộp có giá trị từ 15 tỷ đồng trở lên, thay vì phải trình Thủ tướng Chính phủ như trước đây.
VII. Tác động đến doanh nghiệp và những lưu ý quan trọng
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực kế toán thuế, Thuận Thiên khuyến nghị doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị để tuân thủ các quy định mới, tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro từ những thay đổi này.
- Rà soát danh mục hàng hóa: Xác định các mặt hàng bị thay đổi thuế suất để điều chỉnh giá bán và chiến lược kinh doanh cho phù hợp, đặc biệt là các ngành nông nghiệp, lâm sản, thủy sản, giáo dục.
- Thay đổi quy trình thanh toán: Đảm bảo mọi giao dịch mua vào đều có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế GTGT, xây dựng quy trình kiểm soát nội bộ chặt chẽ.
- Chuẩn bị chuyển đổi số: Đảm bảo thông tin của người lao động, người đại diện pháp luật khớp với cơ sở dữ liệu dân cư để quá trình chuyển đổi sang mã số định danh cá nhân diễn ra thuận lợi.
- Đánh giá khả năng hoàn thuế: Các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa chịu thuế 5% nên rà soát, tính toán lợi ích từ quy định hoàn thuế mới để tối ưu dòng tiền.
Những thay đổi từ ngày 1/7/2025 đánh dấu bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa hệ thống thuế Việt Nam. Doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị để tuân thủ các quy định mới, tận dụng cơ hội từ các chính sách ưu đãi và giảm thiểu rủi ro từ những thay đổi bất lợi.
