Các chương trình khuyến mãi là một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc xử lý thuế, đặc biệt là kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi, thường khiến nhiều kế toán viên bối rối.
Nếu không thực hiện đúng, doanh nghiệp có thể đối mặt với rủi ro bị truy thu và xử phạt. Trong bài viết này, Thuận Thiên sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách xử lý vấn đề này để tối ưu chi phí, tuân thủ đúng luật và an toàn khi quyết toán thuế.
Cơ sở pháp lý
- Luật Thuế GTGT số 13/2008/QH12 (sửa đổi, bổ sung năm 2013, 2016)
- Nghị định 209/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thuế GTGT
- Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT
- Nghị định 146/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế một cách cụ thể khi doanh nghiệp vi phạm kê khai thuế GTGT
I. Hiểu đúng về hàng hóa khuyến mãi và phạm vi áp dụng
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta cần nắm rõ khái niệm và các trường hợp được xem là hàng khuyến mãi để áp dụng đúng quy định.
1. Hàng hóa khuyến mãi là gì?
Hàng hóa khuyến mãi là các sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp dùng để biếu, tặng cho khách hàng không thu tiền, hoặc thu tiền với giá thấp hơn giá bán thông thường. Mục đích chính của hoạt động này là kích cầu tiêu dùng, quảng bá sản phẩm, tri ân và chăm sóc khách hàng.
2. Phạm vi áp dụng
Quy định về kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi được áp dụng cho tất cả các hình thức tặng quà, bao gồm:
- Chương trình mua hàng kèm quà tặng (ví dụ: “mua 1 tặng 1”).
- Tặng quà, sản phẩm dùng thử cho khách hàng tại sự kiện, hội chợ.
- Quà tặng khách hàng thân thiết, quà tặng nhân dịp lễ, tết.
Lưu ý quan trọng: Nếu chương trình khuyến mãi đã đăng ký với Sở Công Thương theo quy định pháp luật thương mại, thì hàng hóa khuyến mãi đã đăng ký với Sở Công Thương thì xuất hóa đơn GTGT với giá 0 đồng, không kê khai thuế GTGT đầu ra. Ngược lại, nếu chưa đăng ký, phải kê khai thuế theo giá thị trường như hàng cho, biếu, tặng.
II. Hướng dẫn kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi (4 bước)
Để kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi đúng chuẩn và an toàn, bạn cần thực hiện đầy đủ 4 bước sau đây.
1. Xác định giá tính thuế GTGT
Đây là bước quan trọng nhất, quyết định số thuế GTGT đầu ra mà doanh nghiệp phải nộp. Giá tính thuế được xác định là giá bán của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương trên thị trường tại thời điểm phát sinh hoạt động khuyến mãi.
- Đối với hàng khuyến mãi tặng kèm trên cùng hóa đơn bán hàng: Giá tính thuế là giá bán thị trường của chính sản phẩm tặng đó.
- Đối với hàng khuyến mãi xuất hóa đơn riêng: Dù trên hóa đơn có thể ghi giá trị 0 đồng hoặc giá tượng trưng rất thấp, doanh nghiệp vẫn phải xác định giá tính thuế theo giá thị trường để làm căn cứ kê khai.
2. Lập hóa đơn cho hàng khuyến mãi
Khi xuất hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mãi, doanh nghiệp phải lập hóa đơn GTGT. Trên hóa đơn cần ghi đầy đủ các chỉ tiêu và nội dung sau:
- Ghi rõ tên hàng hóa, số lượng, đơn giá, thành tiền.
- Tại dòng tên hàng hóa, ghi rõ “Hàng khuyến mãi không thu tiền” hoặc “Hàng tặng miễn phí”.
- Cột “Đơn giá”: Ghi đơn giá tương ứng với giá tính thuế đã xác định ở bước 1.
- Cột “Thành tiền”: Bằng số lượng nhân (x) đơn giá.
- Cột “Thuế suất” và “Tiền thuế GTGT”: Ghi mức thuế suất và số thuế GTGT tương ứng của sản phẩm đó.

3. Hạch toán kế toán chi phí khuyến mãi
Việc hạch toán đúng sẽ giúp doanh nghiệp ghi nhận chính xác chi phí và thuế. Các bút toán cơ bản như sau:
- Khi xuất hàng hóa để khuyến mãi, ghi nhận giá vốn:Nợ TK 641 (Chi phí bán hàng)
Có TK 155, 156 (Giá trị hàng hóa xuất kho) - Ghi nhận thuế GTGT đầu ra phải nộp:Nợ TK 641 (Chi phí bán hàng)
Có TK 3331 (Thuế GTGT phải nộp)
Lưu ý: Theo quy định hiện hành, thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho hoạt động khuyến mãi (phục vụ sản xuất kinh doanh) vẫn được khấu trừ bình thường.
4. Kê khai trên tờ khai thuế GTGT (Mẫu 01/GTGT)
Sau khi lập hóa đơn, bạn cần tổng hợp số liệu để đưa lên Tờ khai thuế GTGT hàng kỳ.
- Chỉ tiêu [29], [30], [32]: Giá trị (doanh thu) của hàng hóa khuyến mãi và thuế GTGT đầu ra tương ứng được tổng hợp chung vào các chỉ tiêu doanh thu và thuế đầu ra của hàng hóa, dịch vụ bán ra chịu thuế suất tương ứng (5%, 10%…).
- Chỉ tiêu [32a]: Nếu hàng khuyến mãi không đăng ký với Sở Công thương, giá trị hàng hóa này không được điền vào chỉ tiêu này.
- Nộp tờ khai: Nộp tờ khai và số thuế phát sinh đúng hạn (chậm nhất là ngày 20 của tháng tiếp theo đối với tờ khai tháng, hoặc ngày cuối cùng của tháng đầu tiên quý sau đối với tờ khai quý).
III. Ví dụ minh họa thực tế
Để dễ hình dung, hãy cùng xem xét ví dụ sau:
Công ty A (kê khai thuế theo tháng, thuế suất GTGT 10%) trong tháng 10/2024 thực hiện chương trình bán 100 chiếc máy xay sinh tố với giá chưa thuế là 500.000 đ/sản phẩm. Khách hàng mua mỗi máy xay sẽ được tặng kèm 1 bình giữ nhiệt. Chương trình này không đăng ký với Sở Công Thương.
- Giá bán thị trường của bình giữ nhiệt (hàng khuyến mãi) là 200.000 đ/sản phẩm.
- Xác định doanh thu tính thuế và thuế GTGT:
- Doanh thu bán hàng: 100 x 500.000 = 50.000.000 đ
- Doanh thu hàng khuyến mãi: 100 x 200.000 = 20.000.000 đ
- Tổng doanh thu tính thuế GTGT: 50.000.000 + 20.000.000 = 70.000.000 đ
- Tổng thuế GTGT đầu ra phải nộp: 70.000.000 x 10% = 7.000.000 đ
- Kê khai trên Tờ khai 01/GTGT: Doanh nghiệp kê khai tổng cộng 70.000.000 đ vào chỉ tiêu doanh thu chịu thuế 10% và 7.000.000 đ vào chỉ tiêu thuế GTGT đầu ra.
IV. Những lưu ý quan trọng khi kê khai thuế khuyến mãi
Để tránh sai sót và rủi ro bị phạt, doanh nghiệp cần chú ý các điểm sau:
- Lưu trữ đầy đủ chứng từ: Cần lưu giữ cẩn thận các hồ sơ liên quan đến chương trình khuyến mãi như quyết định của giám đốc, hóa đơn đầu ra, biên bản giao nhận hàng hóa tặng, bảng kê giá thị trường của sản phẩm… để giải trình khi cơ quan thuế kiểm tra.
- Kiểm tra chéo số liệu: Luôn đối chiếu số liệu giữa hóa đơn bán hàng, sổ sách kế toán và tờ khai thuế để đảm bảo tính nhất quán, tránh kê khai thiếu hoặc sai.
- Tránh sai sót về giá tính thuế: Việc xác định sai giá tính thuế (thường là lấy giá vốn hoặc giá bằng 0) là lỗi phổ biến, có thể dẫn đến bị truy thu thuế, phạt chậm nộp và phạt vi phạm hành chính về thuế.
V. Tóm tắt làm sao để kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi?
Việc kê khai thuế GTGT cho hàng hóa khuyến mãi đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ đúng quy định. Tóm lại, doanh nghiệp cần xác định chính xác giá tính thuế theo giá thị trường, xuất hóa đơn đầy đủ, hạch toán đúng chi phí và thuế liên quan, đồng thời kê khai minh bạch trên tờ khai thuế. Thực hiện đúng và đủ các bước trên không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo quyền lợi, tránh các rủi ro không đáng có trong quá trình hoạt động kinh doanh.