Chỉ các nội dung chuyển khoản gắn liền với hoạt động tạo thu nhập, kinh doanh mới bị cơ quan thuế xem là doanh thu chịu thuế. Dưới đây chi tiết các trường hợp cụ thể dựa trên quy định pháp luật hiện hành.
I. Nguyên tắc xác định doanh thu chịu thuế
- Cơ quan thuế xác định nghĩa vụ thuế dựa trên bản chất kinh tế của giao dịch, không phụ thuộc vào mô tả ghi chú chuyển tiền.
- Chỉ những khoản phát sinh từ hoạt động kinh doanh, dịch vụ mới thuộc diện kiểm soát, truy thu, hoặc xác định nghĩa vụ thuế.
II. Các loại nội dung chuyển khoản bị xem là doanh thu chịu thuế
- Chuyển khoản từ hoạt động kinh doanh: Bao gồm chuyển khoản có nội dung liên quan bán hàng hóa, dịch vụ (“thanh toán tiền hàng”, “tiền vận chuyển”, “tiền ship”…), áp dụng cho mọi hộ/cá nhân kinh doanh, kể cả không đăng ký doanh nghiệp.
- Chuyển khoản có dấu hiệu che giấu doanh thu: Khi nội dung chuyển khoản không đúng bản chất (ví dụ: “tiền quà biếu” dùng thay cho “thanh toán dịch vụ”), cơ quan thuế có quyền căn cứ chứng cứ thực tế để truy thu thuế.
- Chuyển khoản không kèm hóa đơn điện tử (từ 01/06/2025): Áp dụng với hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm theo nghị định mới. Nếu không sử dụng hóa đơn điện tử cho giao dịch bán hàng, cơ quan thuế xác định khoản tiền này là doanh thu chịu thuế.
III. Các loại nội dung chuyển khoản không bị xem là doanh thu chịu thuế
- Tiền vay hoặc trả nợ cá nhân (với nội dung rõ ràng: “trả nợ”, “hoàn tiền vay”).
- Khoản hỗ trợ, tặng cho, trợ cấp từ người thân ở nước ngoài (được miễn thuế).
- Lãi tiền gửi ngân hàng (được miễn thuế).
- Chuyển nhượng bất động sản giữa vợ chồng, cha mẹ-con, ông bà-cháu (được miễn thuế theo luật quy định).
Ví dụ thực tế
- Chuyển 50 triệu ghi “tiền bán áo thun”: Chịu thuế (doanh thu kinh doanh).
- Chuyển 100 triệu ghi “tiền hỗ trợ từ anh trai ở Mỹ”: Không chịu thuế (miễn thuế theo luật).
Lưu ý quan trọng
- Ghi rõ nội dung chuyển khoản: Hãy mô tả chính xác mục đích giao dịch (ví dụ: “tiền vay trả lại”).
- Cung cấp chứng cứ khi có yêu cầu: Luôn lưu trữ đầy đủ hóa đơn, hợp đồng, biên lai để chứng minh nguồn gốc tiền hợp pháp.
- Truy thu chỉ áp dụng khi có dấu hiệu trốn thuế: Cơ quan thuế không đánh thuế các giao dịch dân sự thông thường.
