Bạn có thể đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) trong suốt quá trình làm việc, không giới hạn số năm tối đa và chỉ trong vài trường hợp đặc biệt mới được đóng gộp nhiều năm. Dưới đây là chi tiết các quy định cụ thể mà người lao động cần nắm rõ:
I. Thời hạn đóng BHXH
- Không giới hạn tối đa: Pháp luật hiện hành không quy định số năm tối đa phải đóng BHXH. Người lao động có thể tham gia BHXH liên tục trong suốt thời gian làm việc.
- Thời hạn tối thiểu để hưởng quyền lợi:
- Đủ điều kiện hưởng lương hưu: Từ 01/07/2025, chỉ cần đủ 15 năm đóng BHXH (thay vì 20 năm như trước).
- Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%: Nam đóng 35 năm, nữ đóng 30 năm BHXH.
- Mức đóng hiện tại:
- Người lao động: 8% tiền lương tháng.
- Người sử dụng lao động đóng tổng khoảng 17.5% tiền lương tháng cho BHXH bắt buộc và các loại bảo hiểm liên quan.
- Mức lương tối đa làm căn cứ đóng: 20 lần mức lương cơ sở, hiện đang chờ hướng dẫn chi tiết của cơ quan nhà nước về mức lương tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH kể từ 01/07/2025.
II. Quy định về nộp gộp nhiều năm BHXH
- Nguyên tắc chung: BHXH bắt buộc phải đóng hàng tháng, không cho phép đóng gộp nhiều năm một lần.
- Các trường hợp được đóng gộp:
- Người lao động đi xuất khẩu lao động: Được đóng trước tối đa theo chu kỳ 3, 6, 12 tháng hoặc toàn bộ thời hạn hợp đồng.
- Đóng bù thiếu: Nếu còn thiếu tối đa 6 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu, được phép đóng một lần cho thời gian còn thiếu.
- BHXH tự nguyện: Có thể lựa chọn đóng 3, 6, 12 tháng/lần.
III. Thay đổi quan trọng từ 01/07/2025
- Rút BHXH một lần: Người tham gia BHXH từ sau 01/07/2025 không được rút BHXH một lần (trừ trường hợp đặc biệt: định cư nước ngoài, mắc bệnh hiểm nghèo, suy giảm khả năng lao động ≥ 81%).
- Người đã tham gia BHXH trước 01/07/2025: Vẫn giữ quyền rút BHXH một lần theo quy định cũ nếu đáp ứng điều kiện.
Ví dụ thực tế
Một người lao động đóng BHXH 3 năm (2012-2015) với mức lương 10 triệu/tháng:
– 2 năm trước 2014: 1,5 × 10 triệu × 2 = 30 triệu đồng
– 1 năm từ 2014: 2 × 10 triệu × 1 = 20 triệu đồng
Tổng mức hưởng BHXH một lần: 50 triệu đồng
Lưu ý quan trọng
- Có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH khi nghỉ việc nếu chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu.
- Mỗi năm đóng vượt mức tối thiểu tăng 2% tỷ lệ hưởng lương hưu.
- Thời gian đóng lẻ: 1-6 tháng tính 0,5 năm; 7-11 tháng tính 1 năm.
