Hộ kinh doanh không phải áp dụng chế độ kế toán đầy đủ như doanh nghiệp, nhưng từ 01/6/2025 bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán đơn giản theo phương pháp kê khai thuế và tuân thủ các quy định mới theo pháp luật.
I. Bối cảnh pháp lý mới
Từ 01/01/2026: Thuế khoán bị bãi bỏ hoàn toàn theo Nghị quyết 198/2025/QH15. Mọi hộ kinh doanh chuyển sang phương pháp kê khai thuế, đồng nghĩa với việc bắt buộc thực hiện chế độ kế toán.
II. Chế độ kế toán bắt buộc áp dụng cho hộ kinh doanh
- Lập sổ sách đơn giản: Gồm sổ thu/chi, sổ doanh thu, sổ tồn kho (theo mẫu S1-HKD).
- Ghi chép đầy đủ: Phải ghi đầy đủ ngày giao dịch, số hiệu chứng từ, nội dung, số tiền phát sinh.
- Lưu trữ chứng từ: Tối thiểu 5 năm.
- Không phải lập báo cáo tài chính như doanh nghiệp: Hộ kinh doanh chỉ cần thực hiện các sổ sách cơ bản.
III. Ngoại lệ
- Hộ kinh doanh doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống: Được miễn thuế GTGT và TNCN (theo Thông tư 40/2021/TT-BTC), tuy nhiên nếu đã đăng ký kinh doanh thì vẫn phải kê khai.
- Một số trường hợp đặc biệt có thể được miễn thực hiện kế toán nếu được cơ quan thuế xác nhận cụ thể.
IV. Yêu cầu bổ sung từ 01/01/2026
- Hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên: Phải sử dụng máy tính tiền kết nối cơ quan thuế để xuất hóa đơn điện tử (theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP).
- Chủ hộ kinh doanh phải tham gia BHXH bắt buộc: Áp dụng từ 01/7/2025 với mức đóng tối thiểu 585.000 đồng/tháng (Luật BHXH 2024).
Ví dụ thực tế
Hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống với doanh thu 1.5 tỷ đồng/năm phải chuyển sang kê khai thuế từ 01/6/2025, thực hiện đầy đủ sổ sách kế toán theo Thông tư 88/2021/TT-BTC, sử dụng máy tính tiền kết nối cơ quan thuế để xuất hóa đơn và đóng BHXH bắt buộc từ 01/7/2025.
Lưu ý quan trọng
- Vi phạm chế độ kế toán hoặc hóa đơn điện tử (nếu thuộc diện bắt buộc) sẽ bị xử phạt theo Luật Quản lý thuế.
- Hộ kinh doanh được tự chọn người phụ trách kế toán (có thể là chủ hộ, thành viên hoặc thuê ngoài có chứng chỉ).
