Không, bạn không thể tự chọn mức thu nhập cao hơn thực tế để đóng BHXH bắt buộc. Việc xác định mức đóng phải tuân thủ đúng hợp đồng lao động và khung quy định pháp luật.
I. Nguyên tắc xác định mức đóng BHXH bắt buộc
- Mức đóng BHXH bắt buộc là 32% tổng thu nhập thực tế (người lao động đóng 10,5%; người sử dụng lao động đóng 21,5%).
- Thu nhập làm căn cứ đóng là mức lương ghi trong hợp đồng lao động, nằm trong khung quy định:
- Tối thiểu: Theo mức lương tối thiểu vùng hoặc theo chức danh.
- Tối đa: Không vượt quá 20 lần mức lương cơ sở (46.800.000 đồng/tháng từ 01/7/2024).
- Cấm tự ý thỏa thuận đóng trên mức thu nhập không đúng thực tế hoặc vượt quá giới hạn.
II. Công thức tính & mức đóng cụ thể
- Công thức: Mức đóng BHXH bắt buộc = 10,5% × Thu nhập thực tế (người lao động).
- Mức đóng tối đa: 10,5% × 46.800.000 = 4.914.000 đồng/tháng.
Ví dụ thực tế
- Trường hợp 1: Thu nhập thực tế 15.000.000 đồng/tháng → Mức đóng: 10,5% × 15.000.000 = 1.575.000 đồng.
Không thể chọn đóng 2.000.000 đồng dù mong muốn. - Trường hợp 2: Thu nhập hợp đồng 50.000.000 đồng/tháng → Chỉ đóng BHXH trên 46.800.000 đồng (10,5% × 46.800.000 = 4.914.000 đồng).
Lưu ý quan trọng
- Không được thỏa thuận đóng vượt thu nhập thực tế: Vi phạm sẽ bị xử phạt lên tới 75 triệu đồng theo Điều 28 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
- Muốn đóng cao hơn? Tham gia BHXH tự nguyện, được chọn mức đóng từ chuẩn nghèo đến 20 lần lương cơ sở.
- Nếu muốn tăng mức đóng BHXH bắt buộc: Phải sửa đổi hợp đồng, chứng minh mức thu nhập thực tế cao hơn.