Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng BHXH đủ 15 năm không được hưởng lương hưu hàng tháng mà sẽ nhận trợ cấp BHXH một lần, tùy vào thời điểm nghỉ việc và số năm đóng bảo hiểm tích lũy. Dưới đây là chi tiết các trường hợp xử lý:
I. Quy định trước và sau ngày 01/7/2025
1. Trước ngày 01/7/2025
- Áp dụng Luật BHXH 2014 và Bộ luật Lao động 2019.
- Người lao động chỉ được hưởng lương hưu hàng tháng nếu đã đóng BHXH đủ 20 năm trở lên.
- Nếu chưa đủ 20 năm đóng, chỉ được nhận trợ cấp BHXH một lần (tính trên mức lương đóng và thời gian tham gia).
2. Từ ngày 01/7/2025
- Luật BHXH 2024 có hiệu lực, giảm thời gian đóng tối thiểu xuống còn 15 năm để được hưởng lương hưu hàng tháng.
- Chưa đủ 15 năm đóng BHXH, người lao động chỉ được nhận trợ cấp một lần.
- Ngoại lệ: Nếu người lao động đã đóng BHXH từ 14 năm 6 tháng trở lên, được phép đóng bù số tháng thiếu (tối đa 6 tháng) để đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng.
Ví dụ thực tế
- Trường hợp 1: Lao động nam đủ 61 tuổi 3 tháng (năm 2025), đóng BHXH 12 năm. Nếu nghỉ việc tháng 6/2025, chỉ nhận trợ cấp một lần (vì chưa đủ 20 năm theo quy định cũ).
- Trường hợp 2: Lao động nữ đủ 56 tuổi 8 tháng (năm 2025), đóng BHXH 14 năm 6 tháng. Nếu nghỉ việc tháng 8/2025, được đóng bù 6 tháng để nhận lương hưu hàng tháng.
Lưu ý quan trọng
- Thời điểm nghỉ việc quyết định áp dụng quy định nào (15 năm hay 20 năm), không phải thời điểm đủ tuổi.
- Người lao động có thể chủ động đóng BHXH tự nguyện hoặc kéo dài thời gian làm việc để đủ số năm tối thiểu.
- Nhận trợ cấp BHXH một lần đồng nghĩa với việc chấm dứt quyền hưởng chế độ hưu trí từ BHXH.
- Việc đóng bù số tháng thiếu chỉ áp dụng từ 01/7/2025 cho người còn thiếu tối đa 6 tháng để đủ 15 năm đóng BHXH.