Có, người lao động sau khi nghỉ việc được cộng nối thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện với thời gian đã đóng BHXH bắt buộc trước đó để tính hưởng chế độ hưu trí, tử tuất, trừ trường hợp đã nhận BHXH một lần.
I. Cơ chế cộng nối thời gian đóng
- Cộng dồn thời gian: Toàn bộ thời gian đóng BHXH tự nguyện được tính gộp với thời gian đóng BHXH bắt buộc để làm cơ sở hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. Ví dụ: Người lao động đóng 10 năm BHXH bắt buộc, sau đó đóng 10 năm BHXH tự nguyện, tổng cộng 20 năm.
- Điều kiện: Thời gian đóng BHXH tự nguyện được cộng nối với BHXH bắt buộc dù có những khoảng gián đoạn trong quá trình đóng BHXH tự nguyện. Người tham gia có thể quay lại đóng BHXH tự nguyện bất cứ lúc nào mà không cần đăng ký lại phương thức đóng hoặc mức thu nhập, trừ trường hợp thay đổi mức đóng.
II. Đối tượng và điều kiện tham gia
- Đối tượng: Công dân Việt Nam từ 15 tuổi trở lên, không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc (ví dụ: đã nghỉ việc, không ký hợp đồng lao động).
- Mức đóng: 22% mức thu nhập tự chọn, tối thiểu bằng chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn và tối đa 20 lần lương cơ sở.
- Hỗ trợ từ Nhà nước:
- Hộ nghèo: hỗ trợ 30% mức đóng.
- Hộ cận nghèo: hỗ trợ 25% mức đóng.
- Các đối tượng khác: hỗ trợ 10% mức đóng.
III. Chế độ được hưởng
- Hưu trí và tử tuất: Từ 1/7/2025, theo Luật BHXH mới, tuổi nghỉ hưu được nâng dần (nam 60-62 tuổi, nữ 55-60 tuổi tùy nhóm), thời gian đóng tối thiểu để hưởng lương hưu từ 15 năm, sẽ tăng dần lên 20 năm vào năm 2029.
- Không được hưởng: Chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Ví dụ thực tế
- Trường hợp 1: Anh A đóng BHXH bắt buộc 8 năm, nghỉ việc và đóng tiếp BHXH tự nguyện 12 năm. Tổng 20 năm, đủ điều kiện hưởng lương hưu khi đủ tuổi.
- Trường hợp 2: Bà B đã đóng BHXH bắt buộc 10 năm, nghỉ việc và tham gia tiếp BHXH tự nguyện 10 năm. Tổng 20 năm, thỏa điều kiện hưởng lương hưu khi đủ tuổi.
Lưu ý quan trọng
- Không được đóng bù: Không có quy định cho phép đóng bù cho thời gian không tham gia BHXH trước đây.
- Nhận BHXH một lần: Sau khi nhận, thời gian đóng trước đó không được tính để hưởng chế độ hưu trí.
- Nghỉ không hưởng lương: Nếu hợp đồng lao động chưa chấm dứt, người lao động vẫn thuộc diện BHXH bắt buộc và không được đóng BHXH tự nguyện.
- Bảo lưu quyền lợi: Nếu chưa nhận BHXH một lần, có thể bảo lưu thời gian đã đóng và tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện sau này.
