Chế độ nghỉ thai sản hưởng BHXH áp dụng cho người lao động tham gia BHXH bắt buộc khi đáp ứng đủ điều kiện về thời gian đóng và đối tượng thụ hưởng. Dưới đây là các quy định chi tiết:
1. Điều kiện hưởng
- Đối tượng:
- Lao động nữ mang thai, sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi, đặt vòng tránh thai, hoặc thực hiện triệt sản.
- Lao động nam có vợ sinh con (đóng BHXH).
- Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ.
- Từ 1/7/2025, mở rộng đối tượng:
- Chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh.
- Một số chức danh quản lý tại doanh nghiệp có vốn nhà nước, hợp tác xã có hưởng tiền lương.
- Người làm việc theo hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên (bao gồm cả làm việc không trọn thời gian).
- Thời gian đóng BHXH:
- Lao động nữ cần đóng đủ 6 tháng trong 12 tháng trước khi sinh hoặc nhận con nuôi để hưởng chế độ thai sản.
- Lao động nữ mang thai hộ cần đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên, nghỉ dưỡng thai theo chỉ định y tế, và đóng tối thiểu 3 tháng trong 12 tháng trước khi sinh.
2. Thời gian nghỉ và mức hưởng
- Khám thai:
- Hiện hành: Nghỉ 5 lần, mỗi lần 1 ngày (2 ngày nếu ở xa cơ sở y tế). Không có thông tin thay đổi từ 1/7/2025.
- Sẩy thai, nạo thai, phá thai:
- Hiện hành (Luật BHXH 2014): Nghỉ 10 ngày (thai dưới 5 tuần), 20 ngày (5 – dưới 13 tuần), 40 ngày (13 – dưới 25 tuần), 50 ngày (từ 25 tuần trở lên).
- Từ 1/7/2025: Thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên được nghỉ tối đa 50 ngày.
- Sinh con:
- Lao động nữ: Nghỉ tối đa 6 tháng (bao gồm tối đa 2 tháng trước sinh).
- Sinh đôi trở lên: Cứ mỗi con thêm 1 tháng.
- Lao động nam:
- Hiện hành: Nghỉ 5 ngày (sinh thường), 7 ngày (sinh mổ hoặc con dưới 32 tuần), 10 ngày (sinh đôi), thêm 3 ngày mỗi con từ con thứ 3, tối đa 14 ngày (sinh đôi trở lên và mổ).
- Không có thông tin thay đổi từ 1/7/2025.
3. Quy trình hưởng chế độ
- Chuẩn bị hồ sơ: Giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh, giấy xác nhận nghỉ việc (nếu có), đơn đề nghị hưởng chế độ.
- Nộp hồ sơ: Nộp cho đơn vị sử dụng lao động hoặc cơ quan BHXH trong thời gian quy định.
- Chi trả: BHXH chi trả trong thời gian quy định kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.
4. Mức hưởng
- Trợ cấp thai sản: 100% mức lương bình quân của 6 tháng đóng BHXH trước khi nghỉ.
- Trợ cấp một lần: Bằng 2 lần mức lương cơ sở cho mỗi con khi sinh hoặc nhận nuôi (hiện hành: 3,6 triệu đồng/con; mức lương cơ sở có thể thay đổi từ 1/7/2025).
Ví dụ: Lao động nữ có mức lương 8 triệu đồng/tháng (6 tháng liền kề) sẽ nhận:
- Trợ cấp thai sản: 8.000.000 × 6 = 48.000.000 đồng.
- Trợ cấp một lần: 2 × 2.340.000 = 4.680.000 đồng.
Lưu ý quan trọng
- Thời gian nghỉ thai sản được tính vào thời gian đóng BHXH.
- Không được hưởng nếu chỉ đáp ứng 1 trong 2 điều kiện (đối tượng và thời gian đóng).
- Từ 1/7/2025, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng trợ cấp thai sản, mức trợ cấp một lần là 2 triệu đồng cho mỗi con
- Thời gian 12 tháng trước sinh được tính như sau:
- Nếu sinh trước ngày 15, tháng sinh không tính vào 12 tháng.
- Nếu sinh từ ngày 15 trở đi, tháng sinh tính vào 12 tháng nếu có đóng BHXH.
