Cá nhân nhận khoán dịch vụ hoàn toàn có thể tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện nếu đáp ứng đủ điều kiện luật định, với mức đóng và phương thức linh hoạt theo quy định mới nhất từ 01/7/2025. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
I. Điều kiện tham gia BHXH tự nguyện
- Là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên.
- Không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Tức là không ký hợp đồng lao động, không nhận lương hưu hay trợ cấp BHXH hàng tháng.
- Không nằm trong nhóm bắt buộc tham gia BHXH từ 01/7/2025 (chẳng hạn như chủ hộ kinh doanh, quản lý doanh nghiệp không hưởng lương…).
II. Mức đóng và phương thức đóng BHXH tự nguyện
- Công thức đóng: Mức đóng/tháng = 22% × Thu nhập tự chọn.
- Giới hạn thu nhập làm căn cứ (từ 01/7/2025):
- Tối thiểu: 1.500.000 đồng/tháng (chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn).
- Tối đa: 46.800.000 đồng/tháng (20 lần lương cơ sở 2.340.000 đồng).
- Mức đóng thực tế:
- Tối thiểu: 330.000 đồng/tháng (22% × 1.500.000).
- Tối đa: 10.296.000 đồng/tháng (22% × 46.800.000).
- Phương thức đóng đa dạng:
| Loại | Thời điểm đóng | Chi tiết |
|---|---|---|
| Định kỳ | Hàng tháng/quý/nửa năm/năm | Đóng theo chu kỳ chọn trước |
| Một lần cho nhiều năm | Khi đăng ký | Đóng trước tối đa 5 năm, được chiết khấu theo lãi suất quỹ BHXH |
| Một lần bù năm thiếu | Khi đủ tuổi hưu | Bù tối đa 10 năm thiếu với lãi gộp theo lãi suất quỹ BHXH |
III. Hỗ trợ từ Nhà nước khi tham gia BHXH tự nguyện
- Được Nhà nước hỗ trợ mức đóng trong tối đa 10 năm đầu tiên:
- Hộ nghèo: hỗ trợ tối đa 50% mức đóng.
- Hộ cận nghèo: 40% mức đóng.
- Dân tộc thiểu số: 30% mức đóng.
- Đối tượng khác: 20% mức đóng.
- Mức hỗ trợ cụ thể do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ.
Ví dụ thực tế
- Cá nhân B nhận khoán dịch vụ, chọn mức thu nhập đóng BHXH là 7.000.000 đồng/tháng
- Mức đóng/tháng: 7.000.000 × 22% = 1.540.000 đồng
- Nếu thuộc nhóm hỗ trợ 10%, giảm 33.000 đồng/tháng (tính trên mức tối thiểu)
- Nếu chọn đóng 6 tháng/lần: 1.540.000 × 6 = 9.240.000 đồng
- Nếu thuộc nhóm “đối tượng khác”, mức hỗ trợ là 20% mức đóng tối thiểu (tương ứng giảm 66.000 đồng/tháng)
- Lưu ý: Mức hỗ trợ của Nhà nước chỉ tính trên mức đóng tối thiểu, không phải trên mức thu nhập tự chọn.
Lưu ý quan trọng
- Không được hưởng BHYT tự động: Nếu cá nhân muốn có thẻ bảo hiểm y tế thì phải tự đăng ký riêng.
- Quyền lợi BHXH tự nguyện chỉ bao gồm lương hưu và tử tuất; không có chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động.
- Kể từ 01/7/2025, cá nhân thuộc diện bắt buộc theo Luật BHXH sửa đổi 2024 sẽ không được tham gia BHXH tự nguyện.
- Được điều chỉnh mức thu nhập đóng khi kết thúc kỳ đóng trước (theo Nghị định 159/2025/NĐ-CP).
- Nếu hợp đồng khoán dịch vụ thực chất là hợp đồng lao động, cá nhân có thể phải tham gia BHXH bắt buộc.
