Đơn vị áp dụng phương pháp khấu trừ và trực tiếp có gì khác biệt về giảm thuế GTGT?

Sự khác biệt quan trọng giữa phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp về giảm thuế GTGT nằm ở khả năng được khấu trừ thuế đầu vào. Cụ thể, phương pháp khấu trừ giúp doanh nghiệp giảm trực tiếp số thuế phải nộp, trong khi phương pháp trực tiếp không có cơ chế này, khiến nghĩa vụ thuế thường cao hơn.

I. So sánh phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp

1. Phương pháp khấu trừ

• Cơ chế giảm thuế: Được khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào đủ điều kiện khỏi thuế đầu ra.
• Công thức: Thuế phải nộp = Thuế đầu ra – Thuế đầu vào được khấu trừ
• Lợi ích: Giảm trực tiếp số thuế phải nộp so với số thuế trên hóa đơn đầu ra.
• Điều kiện áp dụng:
  • Doanh nghiệp có doanh thu ≥ 1 tỷ đồng/năm hoặc tự nguyện đăng ký.
  • Phải sử dụng hóa đơn GTGT, có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, tuân thủ chế độ kế toán

2. Phương pháp trực tiếp

• Cơ chế giảm thuế: Không được khấu trừ thuế đầu vào.
• Công thức:
  • Thuế phải nộp = Doanh thu × Tỷ lệ %
  • Hoặc, thuế phải nộp = Giá trị gia tăng × Thuế suất (áp dụng cho vàng, bạc, đá quý…)
• Hạn chế: Thuế đầu vào trở thành chi phí, không làm giảm nghĩa vụ thuế.
• Đối tượng áp dụng:
  • Doanh nghiệp doanh thu < 1 tỷ đồng/năm
  • Hộ kinh doanh cá thể
  • Tổ chức không đáp ứng điều kiện kế toán, hóa đơn.

II. Bảng so sánh khả năng giảm thuế GTGT

Ví dụ thực tế

• Phương pháp khấu trừ:
  • Mua nguyên liệu: 110 triệu (thuế đầu vào: 10 triệu).
  • Bán thành phẩm: 220 triệu (thuế đầu ra: 20 triệu).
  • Thuế GTGT phải nộp: 20 – 10 = 10 triệu đồng.
• Phương pháp trực tiếp (tỷ lệ 5%):
  • Doanh thu: 100 triệu
  • Thuế GTGT phải nộp: 100 triệu x 5% = 5 triệu đồng (không được khấu trừ thuế đầu vào).

Lưu ý quan trọng

• Doanh nghiệp đủ điều kiện có thể đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ để tối ưu thuế.
• Áp dụng theo Luật Thuế GTGT 2024 và Nghị định 181/2025/NĐ-CP từ 01/07/2025.