Từ 1/7/2025, doanh nghiệp cần lưu ý các quy định mới về BHXH bắt buộc theo Luật BHXH 2024 và các văn bản hướng dẫn. Dưới đây là những điểm chính:
1. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH
Doanh nghiệp cần xác định rõ các nhóm đối tượng mới phải tham gia BHXH bắt buộc, bao gồm:
- Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh.
- Người quản lý doanh nghiệp, thành viên HĐQT hợp tác xã dù không hưởng lương.
- Lao động không trọn thời gian có mức lương ≥ mức tối thiểu đóng BHXH.
- Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố.
- Dân quân thường trực.
Lưu ý: Các hợp đồng lao động có tên gọi khác nhưng mang bản chất lao động (ví dụ: hợp đồng dịch vụ) vẫn phải tham gia BHXH nếu có nội dung về việc làm, trả lương và quản lý.
2. Thay đổi về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH
- Tiền lương đóng BHXH bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên.
- Các khoản không tính vào tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bao gồm tiền thưởng sáng kiến, tiền ăn giữa ca, hỗ trợ xăng xe, điện thoại, nhà ở, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
3. Thay đổi lịch nộp tiền BHXH
- Thời hạn đóng BHXH sẽ được kéo dài thêm một tháng so với quy định hiện hành.
- Nếu doanh nghiệp nộp tiền BHXH sau ngày cuối cùng của tháng tiếp theo sẽ bị tính là chậm nộp.
4. Xử lý nghiêm hành vi trốn đóng BHXH
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Doanh nghiệp trốn đóng BHXH có thể bị xử lý theo Điều 39, 41 Luật BHXH 2024 nếu gây thiệt hại tài chính cho người lao động.
- Xử phạt hành chính: Phạt tiền từ 12–75 triệu đồng tùy mức độ vi phạm (Nghị định 28/2020/NĐ-CP).
5. Điều kiện hưởng lương hưu
- Người lao động chỉ cần đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên và đủ tuổi nghỉ hưu là có thể được hưởng lương hưu.
6. Hạn chế rút BHXH một lần
- Người tham gia BHXH từ 1/7/2025 không được rút BHXH một lần nếu không thuộc các trường hợp quy định.
Lưu ý quan trọng
- Kiểm tra hợp đồng lao động: Đảm bảo hợp đồng ghi rõ các khoản lương, phụ cấp để xác định đúng cơ sở đóng BHXH.
- Tính toán thuế TNDN: Dù lợi nhuận trước thuế âm, doanh nghiệp vẫn phải nộp thuế nếu thu nhập tính thuế dương.
Thông tin dự thảo/đề xuất
- Nghị định hướng dẫn: Bộ LĐ-TB&XH đang hoàn thiện Nghị định chi tiết về BHXH bắt buộc, dự kiến ban hành trước 1/7/2025.