Lãi vay vượt trần quy định không được tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).
I. Lãi suất vay vượt 150% mức lãi suất cơ bản
Theo quy định cũ tại Thông tư 78/2014/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 96/2015/TT-BTC), phần chi phí trả lãi vay vượt quá 150% mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố không được trừ khi tính thuế TNDN. Tuy nhiên, hiện nay Ngân hàng Nhà nước không còn công bố mức lãi suất cơ bản, nên quy định này chưa có căn cứ áp dụng thực tế.
II. Doanh nghiệp có giao dịch liên kết
Đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, tổng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay (chi phí lãi vay ròng) phát sinh trong kỳ được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN không được vượt quá 30% của tổng các yếu tố sau:
- Tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ;
- Chi phí lãi vay ròng phát sinh trong kỳ;
- Chi phí khấu hao phát sinh trong kỳ.
Phần chi phí lãi vay ròng vượt quá mức trần 30% này sẽ không được khấu trừ. Trường hợp tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh cộng chi phí lãi vay ròng và chi phí khấu hao (EBITDA) là số âm, chi phí lãi vay cũng sẽ không được trừ.
III. Chuyển chi phí lãi vay không được trừ
Phần chi phí lãi vay không được trừ do vượt mức trần 30% đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết sẽ được chuyển sang kỳ tính thuế tiếp theo. Việc chuyển chi phí này được thực hiện khi xác định tổng chi phí lãi vay được trừ của kỳ tính thuế tiếp theo, nếu tổng chi phí lãi vay phát sinh được trừ của kỳ đó thấp hơn mức giới hạn 30% theo quy định.
IV. Kê khai
Doanh nghiệp có giao dịch liên kết phải kê khai thông tin về chi phí lãi vay trong kỳ tính thuế theo mẫu biểu quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP.
Ví dụ thực tế
Một doanh nghiệp có giao dịch liên kết trong kỳ tính thuế có các số liệu sau:
- Tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh: -296 triệu đồng (lỗ)
- Tổng chi phí lãi vay sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay: 974 triệu đồng
- Chi phí khấu hao: 1.127 triệu đồng
Xác định giới hạn chi phí lãi vay được trừ:
- Giới hạn = 30% x (Lợi nhuận thuần + Chi phí lãi vay ròng + Chi phí khấu hao)
- Giới hạn = 30% x (-296 + 974 + 1.127) = 30% x 1.805 = 541,5 triệu đồng.
Kết quả:
- Chi phí lãi vay được trừ trong kỳ: 541,5 triệu đồng.
- Chi phí lãi vay không được trừ chuyển sang các kỳ tiếp theo: 974 – 541,5 = 432,5 triệu đồng.
Lưu ý quan trọng
Hiện tại, các quy định về chi phí lãi vay đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết vẫn áp dụng theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP, và chưa có nghị định mới thay thế được ban hành hoặc có hiệu lực.. Doanh nghiệp cần cập nhật các quy định mới nhất để đảm bảo tuân thủ.