Không tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) liên tục không làm mất quyền lợi đã đóng, nhưng có thể ảnh hưởng đến điều kiện hưởng các chế độ cụ thể. Thời gian đóng BHXH được bảo lưu và cộng dồn khi tiếp tục tham gia.
I. Chi tiết quyền lợi khi gián đoạn đóng BHXH
1. Quyền lợi bảo lưu
- Thời gian đóng BHXH: Được bảo lưu, cộng dồn tổng thời gian đã đóng dù có gián đoạn. Ví dụ: Đóng 10 năm, nghỉ 2 năm, sau đó đóng thêm 5 năm thì tổng thời gian hưởng lương hưu là 15 năm từ 01/7/2025.
- Bảo hiểm y tế (BHYT): Thời gian đóng BHYT 5 năm liên tục chỉ bị gián đoạn nếu ngừng đóng quá 3 tháng. Khi tham gia lại, phải tích lũy từ đầu để hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh.
2. Điều kiện hưởng chế độ
- Chế độ thai sản: Phải đóng đủ 6 tháng trong 12 tháng trước khi sinh/con nuôi. Gián đoạn có thể không đủ điều kiện tính hưởng.
- Trợ cấp thất nghiệp: Cần đủ 12 tháng đóng trong 24 tháng trước khi thất nghiệp, gián đoạn sẽ làm giảm khả năng hưởng.
- Chế độ hưu trí: Từ 01/7/2025, chỉ cần 15 năm đóng BHXH để hưởng lương hưu thay vì 20 năm như trước đây.
3. Quyền rút BHXH một lần
- Tham gia trước 01/7/2025: Được rút nếu sau 12 tháng không đóng tiếp và tổng thời gian đóng dưới 20 năm.
- Tham gia từ 01/7/2025: Chỉ được rút BHXH một lần nếu: đủ tuổi hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng, ra nước ngoài định cư, mắc bệnh hiểm nghèo (ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS), suy giảm ≥81% khả năng lao động hoặc khuyết tật đặc biệt nặng.
II. Quyền lợi khi bảo lưu thời gian đóng
- Chế độ với mức hưởng cao hơn: Lương hưu, trợ cấp hằng tháng, và BHYT miễn phí khi về hưu.
- Trợ cấp hằng tháng: Dành cho người đủ tuổi hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng và chưa đủ 75 tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
- Trợ cấp hưu trí xã hội: Dành cho người từ 75 tuổi trở lên (hoặc 70–75 tuổi thuộc hộ nghèo, cận nghèo) không nhận lương hưu.
Ví dụ thực tế
- Trường hợp 1: Đóng BHXH 10 năm (trước 2025), nghỉ 12 tháng không đóng tiếp, được rút BHXH một lần.
- Trường hợp 2: Đóng BHXH 15 năm (từ 2025), nghỉ việc, không được rút BHXH một lần, thời gian đóng được bảo lưu để hưởng lương hưu về sau.
Lưu ý quan trọng
- Khuyến khích bảo lưu: Từ 01/7/2025, Nhà nước ưu tiên bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu, BHYT miễn phí lâu dài.
- BHYT tự nguyện: Có thể tham gia để duy trì quyền lợi y tế khi gián đoạn BHXH bắt buộc.
- Tuổi nghỉ hưu 2025: Nam 61 tuổi 3 tháng, nữ 56 tuổi 8 tháng.
