Hộ kinh doanh từ chối nhận chuyển khoản thanh toán với mục đích né thuế là hành vi vi phạm pháp luật và có thể chịu xử phạt rất nghiêm khắc. Chi tiết như sau:
I. Bản chất vi phạm pháp luật khi từ chối chuyển khoản
- Doanh thu tính thuế bao gồm toàn bộ tiền bán hàng, không phân biệt hình thức thanh toán là tiền mặt hay chuyển khoản.
- Hành vi từ chối chuyển khoản, yêu cầu ghi nội dung chuyển khoản mập mờ (ví dụ: “tiền cafe”, “tiền mượn”) hoặc thu thêm phí khi khách chuyển khoản nhằm che giấu doanh thu được xác định là dấu hiệu trốn thuế.
II. Hình thức xử lý khi phát hiện vi phạm
- Xử phạt hành chính: Phạt tiền từ 1–3 lần số tiền thuế trốn (theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP).
- Truy cứu hình sự: Nếu hành vi trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên, có thể bị phạt tù đến 7 năm hoặc phạt tiền đến 1,5 tỷ đồng (Điều 200 Bộ luật Hình sự).
- Cơ quan thuế có quyền truy thu thuế, ấn định doanh thu và áp dụng các hình phạt bổ sung.
III. Chính sách quản lý thuế đối với hộ kinh doanh
- Từ 01/6/2025, hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm bắt buộc sử dụng máy tính tiền kết nối cơ quan thuế để xuất hóa đơn điện tử (Nghị định 70/2024/NĐ-CP).
- Mọi giao dịch dù qua ngân hàng hay tiền mặt đều được giám sát thông qua hệ thống định danh VNeID và eTax Mobile.
Ví dụ thực tế
- Nhiều cửa hàng treo biển “Chỉ nhận tiền mặt” hoặc yêu cầu khách ghi nội dung chuyển khoản không rõ ràng để tránh xác định doanh thu.
- Một số chủ shop online dừng dịch vụ COD, chuyển sang chuyển khoản với nội dung “0 đồng” nhằm đánh lạc hướng cơ quan thuế.
Lưu ý quan trọng
- Không được thu thêm phí khi khách sử dụng chuyển khoản so với thanh toán tiền mặt, đây là hành vi vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.
- Hộ kinh doanh cần kê khai đầy đủ doanh thu từ mọi hình thức thanh toán để tránh rủi ro pháp lý.
