Cá nhân có cả lương và thu nhập kinh doanh cần thực hiện kê khai và quyết toán thuế thu nhập cá nhân theo quy trình riêng biệt cho từng loại thu nhập, không được gộp chung.
I. Nguyên tắc chung
Cá nhân có cả thu nhập từ tiền lương, tiền công và thu nhập từ hoạt động kinh doanh phải thực hiện kê khai và quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo hai quy trình hoàn toàn riêng biệt cho từng loại thu nhập. Các loại thu nhập này không được gộp chung để quyết toán.
II. Kê khai đối với từng loại thu nhập
1. Thu nhập từ tiền lương, tiền công
- Trách nhiệm của tổ chức trả lương: Tổ chức, cá nhân trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ thuế TNCN trước khi trả lương cho người lao động và nộp tờ khai thuế theo tháng hoặc quý bằng mẫu số 01/KK-TNCN (theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).
- Mức thu nhập chịu thuế: Nghĩa vụ thuế TNCN chỉ phát sinh khi người lao động có thu nhập từ 11 triệu đồng/tháng trở lên sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc và các khoản miễn thuế khác (đối với người không có người phụ thuộc). Mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân là 11 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
- Quyết toán thuế: Hàng năm, tổ chức trả lương phải thực hiện quyết toán thuế TNCN cho người lao động có ủy quyền quyết toán, sử dụng mẫu 05/QTT-TNCN.
2. Thu nhập từ kinh doanh
- Trách nhiệm của cá nhân kinh doanh: Cá nhân phải tự kê khai và quyết toán thuế TNCN đối với thu nhập từ hoạt động kinh doanh của mình.
- Mức doanh thu chịu thuế: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch trên 100 triệu đồng thì phải nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế TNCN. Nếu doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì không phải nộp hai loại thuế này.
III. Nơi nộp hồ sơ quyết toán thuế
Trường hợp cá nhân phải tự quyết toán thuế (ví dụ có thu nhập từ hai nơi trở lên và không đủ điều kiện ủy quyền), nơi nộp hồ sơ được xác định như sau:
- Đối với thu nhập từ kinh doanh: Nộp hồ sơ tại Chi cục Thuế trực tiếp quản lý nơi cá nhân kinh doanh (nếu kinh doanh tại một nơi) hoặc tại Chi cục Thuế nơi cấp mã số thuế đầu tiên (nếu kinh doanh ở nhiều nơi).
- Đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công: Nộp hồ sơ tại cơ quan thuế quản lý tổ chức trả thu nhập nơi cá nhân đã tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân. Nếu không có nơi nào tính giảm trừ gia cảnh, hồ sơ sẽ được nộp tại Chi cục Thuế nơi cá nhân cư trú (thường trú hoặc tạm trú).
IV. Các trường hợp được miễn quyết toán thuế TNCN
Cá nhân không phải quyết toán thuế TNCN nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- Số thuế TNCN phải nộp thêm sau quyết toán của cả năm từ 50.000 đồng trở xuống.
- Số thuế TNCN phải nộp nhỏ hơn số thuế đã tạm nộp và cá nhân không có yêu cầu hoàn thuế hoặc bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo.
- Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên tại một nơi và có thu nhập vãng lai ở các nơi khác bình quân không quá 10 triệu đồng/tháng, đã được khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% và không có yêu cầu quyết toán đối với phần thu nhập này.
Lưu ý quan trọng
Việc kê khai và quyết toán thuế phải tuân thủ đúng thời hạn và sử dụng các mẫu biểu do Bộ Tài chính quy định. Nguyên tắc cốt lõi là tách bạch hoàn toàn việc kê khai thuế cho thu nhập từ lương và thu nhập từ kinh doanh.
