Sai sót về điều kiện khấu trừ VAT (thuế giá trị gia tăng) đã quyết toán có thể khiến doanh nghiệp bị truy thu và xử phạt nếu không tự phát hiện và xử lý đúng theo quy định. Dưới đây là chi tiết cách xử lý các trường hợp sai sót phổ biến.
I. Xử lý sai sót điều kiện khấu trừ VAT sau quyết toán
1. Trường hợp doanh nghiệp tự phát hiện và khai bổ sung trước kiểm tra/thanh tra
- Sai sót làm tăng số thuế phải nộp/giảm số thuế được hoàn: Doanh nghiệp kê khai bổ sung cho kỳ phát sinh sai sót, nộp thêm số tiền thuế tăng và tiền chậm nộp (nếu có). Tiền chậm nộp tính 0,03%/ngày trên số thuế chậm nộp.
- Sai sót chỉ điều chỉnh số thuế còn được khấu trừ chuyển kỳ sau: Được kê khai điều chỉnh số thuế GTGT còn được khấu trừ vào kỳ phát hiện, không phải nộp thêm thuế.
2. Trường hợp cơ quan thuế phát hiện qua kiểm tra/thanh tra
- Bị truy thu thuế đối với số thuế đã khấu trừ không đủ điều kiện.
- Bị phạt 20% số tiền thuế khai thiếu hoặc số tiền thuế đã được miễn, giảm, hoàn cao hơn quy định.
- Phải nộp đủ số tiền thuế thiếu và tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước.
II. Hạch toán điều chỉnh sau quyết toán
- Nếu năm trước doanh nghiệp lỗ (Số dư Nợ TK 4211):
- Nợ TK 811 / Có TK 3331: Số thuế GTGT phải nộp thêm
- Nợ TK 811 / Có TK 3339: Số tiền bị phạt
- Nếu năm trước doanh nghiệp lãi (Số dư Có TK 4211):
- Nợ TK 4211 / Có TK 3331: Số thuế GTGT phải nộp thêm
- Nợ TK 4211 / Có TK 3339: Số tiền bị phạt
- Khi nộp thuế vào ngân sách:
- Nợ TK 3331, 3339 / Có TK 111, 112: Số tiền nộp
III. Xử lý hóa đơn đầu vào sai thuế suất
- Thông báo cho người bán về sai sót thuế suất.
- Người bán lập hóa đơn điều chỉnh hoặc hóa đơn mới thay thế.
- Trường hợp không thể điều chỉnh (người bán giải thể, không hợp tác): Báo cáo với cơ quan thuế và xử lý theo hướng dẫn.
Lưu ý quan trọng
- Doanh nghiệp tự phát hiện và kê khai bổ sung trước khi có quyết định kiểm tra/thanh tra sẽ không bị phạt khai sai, chỉ bị phạt chậm nộp nếu thiếu thuế.
- Khi giảm số thuế GTGT được khấu trừ, doanh nghiệp phải điều chỉnh kê khai bổ sung của kỳ giảm thuế VAT được khấu trừ.
- Trường hợp đã quá thời hiệu xử phạt, người nộp thuế không bị xử phạt nhưng vẫn phải nộp đủ số tiền thuế thiếu và tiền chậm nộp.
- Lưu ý: Việc miễn phạt khai sai chỉ áp dụng khi doanh nghiệp tự phát hiện và kê khai bổ sung trước khi cơ quan thuế ban hành quyết định thanh tra/kiểm tra. Ngoài ra, về thời hiệu xử phạt, áp dụng thời hạn theo Luật Quản lý thuế 2019.
