Có. Người lao động làm việc từ xa phải tham gia BHXH bắt buộc nếu ký hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng trở lên, không phân biệt địa điểm làm việc. Đây là quy định pháp lý bắt buộc được áp dụng cho mọi hình thức làm việc.
1. Cơ sở pháp lý và điều kiện tham gia
Theo Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên đều thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Quy định này áp dụng cho cả lao động làm việc từ xa.
- Hợp đồng không xác định thời hạn: Phải tham gia BHXH bắt buộc.
- Hợp đồng có thời hạn từ 1–3 tháng: Phải tham gia BHXH bắt buộc.
- Hợp đồng từ 3 tháng trở lên: Phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN.
2. Mức đóng BHXH và trách nhiệm
| Bên tham gia | Tỷ lệ đóng | Cơ sở tính |
|---|---|---|
| Người sử dụng lao động | 17.5% | Tổng tiền lương tháng |
| Người lao động | 8% | Tổng tiền lương tháng |
Ví dụ:
Chị Hà (làm việc từ xa cho công ty công nghệ) có lương 20 triệu đồng/tháng:
- Doanh nghiệp đóng: 20.000.000 × 17.5% = 3.500.000 đồng
- Chị Hà đóng: 20.000.000 × 8% = 1.600.000 đồng
3. Quyền lợi được hưởng
Lao động từ xa vẫn được hưởng đầy đủ 5 chế độ BHXH:
- Chế độ ốm đau: Hưởng trợ cấp khi nghỉ việc do ốm đau, tai nạn ngoài giờ làm.
- Chế độ thai sản: Nghỉ trước/sau sinh, trợ cấp thai sản.
- Chế độ tai nạn lao động/bệnh nghề nghiệp: Áp dụng nếu bị tai nạn trong quá trình làm việc.
- Chế độ hưu trí: Nhận lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu.
- Chế độ tử tuất: Trợ cấp cho thân nhân khi người lao động qua đời.
Ví dụ thực tế:
Chị Hà (làm việc từ xa) bị đau lưng do ngồi sai tư thế, được cơ quan BHXH chi trả trợ cấp ốm đau.
4. Lưu ý khi tham gia
- Hợp đồng lao động: Phải ký kết bằng văn bản, ghi rõ địa điểm làm việc (từ xa) và điều khoản về BHXH.
- Đăng ký BHXH: Doanh nghiệp phải đăng ký cho lao động từ xa tại cơ quan BHXH địa phương trong vòng 30 ngày kể từ khi ký hợp đồng.
- Xử lý vi phạm: Doanh nghiệp chậm đóng BHXH sẽ bị phạt 12–15% tổng số tiền phải đóng, tối đa 75 triệu đồng.
