Có, doanh nghiệp hoặc tổ chức sẽ bị xử phạt nếu không áp dụng đúng thuế suất GTGT 8% cho hàng hóa, dịch vụ thuộc diện giảm thuế theo quy định. Dưới đây là thông tin chi tiết về các hành vi vi phạm, mức xử phạt và quy định liên quan.
I. Quy định xử phạt khi không áp dụng đúng thuế suất 8%
- Áp dụng sai thuế suất: Nếu doanh nghiệp dùng thuế suất 10% thay vì 8% cho hàng hóa, dịch vụ thuộc diện được giảm, sẽ bị xử phạt.
- Không kê khai thuế GTGT đúng quy định: Không kê khai thuế GTGT với hàng hóa, dịch vụ nằm trong danh mục hưởng ưu đãi giảm thuế cũng là hành vi vi phạm.
II. Hình thức và mức xử phạt
- Truy thu thuế GTGT chênh lệch: Số thuế bị truy thu bằng 2% giá trị hàng hóa, dịch vụ bị kê khai sai.
- Phạt hành chính: Mức phạt là 20% trên số thuế bị truy thu (theo quy định tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP).
- Phạt tiền chậm nộp: Áp dụng mức 0,03%/ngày tính từ ngày phát sinh sai phạm (theo Thông tư 130/2016/TT-BTC).
- Phạt tối đa: Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định mức phạt tối đa cho một số hành vi vi phạm cụ thể, nhưng không phải mọi trường hợp đều áp dụng mức phạt tối đa 200 triệu đồng; mức phạt tối đa áp dụng cho từng hành vi cụ thể khác nhau, tùy vào mức độ vi phạm
III. Phạm vi và nhóm hàng hóa, dịch vụ áp dụng
- Phạm vi áp dụng: Chỉ áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ thuộc diện giảm thuế 8% theo Nghị quyết 204/2025/QH15 (hiệu lực từ 01/7/2025 đến 31/12/2026).
- Nhóm không áp dụng giảm thuế: Bao gồm viễn thông, tài chính – ngân hàng, kinh doanh bất động sản, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).
IV. Nguyên tắc xử lý trường hợp không xác định được thuế suất
- Áp dụng mức thuế suất cao nhất: Nếu doanh nghiệp không xác định được hàng hóa, dịch vụ thuộc diện nào, phải áp dụng mức 10% (Công văn 5435/TCT-CS năm 2023).
Ví dụ thực tế
Doanh nghiệp bán hàng may mặc (được giảm thuế) nhưng áp dụng thuế suất 10% thay vì 8% từ 01/7/2025. Khi bị phát hiện:
– Truy thu phần thuế GTGT chênh lệch 2%.
– Phạt 20% trên số thuế bị truy thu.
– Tính tiền chậm nộp từ ngày vi phạm.
Lưu ý quan trọng
- Doanh nghiệp cần chủ động tự điều chỉnh hồ sơ nếu phát hiện sai sót trước khi cơ quan thuế kiểm tra để giảm hoặc tránh bị phạt.
- Tiền phạt và truy thu thuế GTGT không được tính vào chi phí hợp lý khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp.
